Jaki wpływ na płód mają używki w ciąży
Zdarza się, że kobiety, mimo że są w ciąży, nadal korzystają z używek. O ile większość z nich ma świadomość negatywnego wpływu tytoniu na rozwój płodu, tak spożycie alkoholu w niewielkich ilościach wciąż pozostaje w oczach wielu ciężarnych dopuszczalne. Jak jest naprawdę?
Dlaczego nie wolno korzystać z używek w czasie ciąży?
Stosowanie używek w czasie ciąży stanowi ogromne niebezpieczeństwo zarówno dla rozwijającego się dziecka, jak i dla ciężarnej kobiety. Alkohol, a także substancje zawarte w narkotykach i innych używkach, mogą prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń płodu. Spożywające je kobiety są z kolei znacznie bardziej narażone na pojawienie się komplikacji w czasie ciąży oraz na wystąpienie trudności w trakcie akcji porodowej.
Wpływ używek na płód
Używki mogą prowadzić do wystąpienia wad rozwojowych płodu. Sposób i zakres negatywnego oddziaływania zależny jest przy tym od typu substancji spożywanej przez ciężarną kobietę.
Alkohol
Alkohol bardzo łatwo przenika przez łożysko, co skutkuje takim samym stężeniem tej substancji w krwi dziecka, jak w krwi matki. Warto przy tym zauważyć, że w przypadku płodu, który nie posiada jeszcze w pełni wykształconej wątroby, nawet niewielka ilość alkoholu ma silne toksyczne działanie stanowiące poważne zagrożenie dla zdrowia. Substancja ta może powodować rozwój Płodowego Zespołu Alkoholowego (FAS), który objawia się:
- zahamowaniem wzrostu płodu,
- uszkodzeniem narządów,
- zdeformowaniem narządów,
- niedorozwojem centralnego systemu nerwowego,
- rozwojem wad wrodzonych.
FAS daje często również takie objawy jak niedorozwój płytek paznokciowych, występowanie krótkich szpar powiekowych oraz zeza, brak rynienki nosowo-wargowej, występowanie cienkiej górnej wargi oraz krótkiej szyi. Spożywanie alkoholu w trakcie ciąży wiąże się także z niebezpieczeństwem przedwczesnego porodu.
Tytoń
Spożywanie tytoniu przez ciężarną kobietę ma negatywny wpływ na przebieg ciąży i znacząco zwiększa ryzyko poronienia oraz wystąpienia przedwczesnej akcji porodowej. Palenie powoduje ponadto zaburzenia rozwoju płodu, skutkujące niższą masą ciała noworodka. Wśród wad rozwojowych płodu, występujących na skutek spożycia wyrobów tytoniowych w czasie ciąży wymienia się:
- przepuklinę,
- wytrzewienie,
- przedwczesne zrośnięcie czaszki,
- rozszczepienie wargi,
- rozszczepienie podniebienia,
- szpotawą stopę,
- wady jelita.
Palenie tytoniu przez matkę prowadzi także do zaniżenia punktacji w skali Apgar oceniającej czynności życiowe noworodka.
Narkotyki
Stopień zagrożenia dla płodu, w wyniku spożywania narkotyków przez ciężarną kobietę, w znacznej mierze zależy od typu przyjmowanej przez nią substancji. Do najczęstszych skutków zażywania narkotyków w czasie ciąży zalicza się przede wszystkim:
- zwiększone ryzyko przedwczesnego porodu,
- zwiększone ryzyko poronienia,
- występowanie wad wrodzonych u dziecka,
- upośledzenie rozwoju płodu skutkujące zbyt niską wagą urodzeniową,
- ryzyko rozwoju uzależnienia u noworodka.
Kobiety zażywające narkotyki są ponadto znacznie bardziej narażone na zakażenie wirusem zapalenia wątroby, przede wszystkim HBV i HCV, infekcję wirusem HIV oraz wystąpienie innych infekcji grzybicznych i bakteryjnych, które mogą następnie zostać przeniesione na płód. Konieczne jest wdrożenie leczenia narkomanii.
Konsekwencje spożywania używek w czasie ciąży
Spożywanie używek przez kobiety ciężarne ma negatywny wpływ nie tylko na rozwój płodu i przebieg ciąży oraz akcji porodowej, lecz także dalszy rozwój dziecka. Picie alkoholu w czasie ciąży może skutkować na przykład:
- niższą odpornością dziecka na infekcje,
- zaburzeniami neurologicznymi,
- nadpobudliwością,
- upośledzeniem umysłowym,
- problemami z nauką,
- zaburzeniami emocjonalnymi,
- trudnościami w funkcjonowaniu w społeczeństwie,
- podatnością na uzależnienia.
Kobiety spożywające tytoń w trakcie ciąży niejednokrotnie doświadczają przedwczesnego zaniku laktacji, ich dzieci z kolei często rosną w wolniejszym tempie od rówieśników, mogą również cierpieć z powodu bezsenności, powracających biegunek, kolek oraz zaburzeń krążenia i przyspieszonej akcji serca. Są one także znacznie bardziej narażone na wystąpienie nagłej śmierci łóżeczkowej oraz rozwój alergii i chorób układu oddechowego.
Spożywanie używek w trakcie ciąży może ponadto doprowadzić do rozwinięcia się u dzieci zespołu abstynenckiego, który objawia się między innymi zaburzeniami oddychania, nawracającą czkawką, podwyższoną temperaturą ciała oraz wzmożoną płaczliwością. Jeśli zatem kobieta ma problem z używkami, powinna jak najszybciej zwrócić się po pomoc do specjalistów, którzy pomogą jej w walce z uzależnieniem - zapraszamy do ośrodka terapii uzależnień w Mirkowie oraz do ośrodka terapii uzależnień w Chrząstowicach.