Jak alkoholik manipuluje bliskimi?

Alkoholik, podobnie jak inne uzależnione osoby żyje w świecie iluzji i zaprzeczeń. Funkcjonowanie w tym złudnym systemie powoduje, że alkoholik tak bardzo wierzy, że kontroluje swoje picie, że oszukuje nie tylko innych, ale i siebie. Żyje on w przekonaniu, że w każdej chwili może przestać pić i że problem uzależnienia go nie dotyczy. A skoro w każdej chwili potrafi odstawić trunek (przecież głęboko wierzy, że tak właśnie jest), to dlaczego miałby odmówić sobie wypicia kolejnego piwa czy drinka? Manipulacje alkoholika zawsze mają na celu uniknięcie konsekwencji i uzyskanie możliwości spożycia kolejnej dawki alkoholu.

Nieprzyjemnymi konsekwencjami nadmiernego picia mogą być: utrata pracy, konflikt z prawem czy rozwód. Świadomość tych konsekwencji może stać się trudna do przyjęcia na trzeźwo.

Manipulacje alkoholika mogą przyjmować różną postać. Może to być oszukiwanie, okłamywanie, stosowanie wykrętów, opowiadanie wymyślonych historii czy tworzenie usprawiedliwień. Osoba uzależniona niestety również może posiadać mniej wyrafinowane techniki manipulacji – groźby, agresja, przemoc psychiczna i fizyczna, czy szantaż materialny (zniszczenie wartościowych przedmiotów, jak wyrzucenie telewizora przez okno czy rozbicie komputera). Gdy osoba chora czuje głód alkoholowy, każdy sposób jest dobry, by się napić i nie ponieść konsekwencji. Alkohol etylowy uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie mózgu. Gdy alkohol w nadmiernej ilości krąży w krwioobiegu, wpływa na zdolności poznawcze, prawidłową ocenę sytuacji i dostosowania zachowania do kontekstu. Z tego najczęściej powodu alkoholik jest bardziej impulsywny, wybuchowy i nie panuje nad własnym zachowaniem.

Najczęstsze manipulacje alkoholika:

• Racjonalizowanie – uzależniona osoba świadomie zaczyna poszukiwać argumentów dla swoich zachowań. Każda radosna sytuacja może być powodem do uczczenia alkoholem, a każda smutna do pocieszenia się alkoholem. Zarówno awans, jak i ciężki dzień w pracy mogą być powodem sięgnięcia po kieliszek
• Zaprzeczanie – często zaprzecza też oczywistym faktom. Mówi „nic nie piłem”, zataczając się i nie mogąc utrzymać równowagi
• Obwinianie – zrzucanie odpowiedzialności i winy za nałóg na innych ludzi
• Minimalizowanie – zatajanie prawdy o ilości wypitego alkoholu i zaniżanie jego ilości
• Odwracanie uwagi – każda rozmowa o uzależnieniu i uświadomieniu problemu kończy się zmianą tematu
• Planowanie marzeniowe – alkoholik żyje w swoim świecie iluzji oraz przekonaniu, że może i zdąży jeszcze wszystko zmienić. Ta iluzja tak go uszczęśliwia, że z tego powodu również gotowy jest się napić
• Koloryzowanie wspomnień – przywoływanie z pamięci tylko pozytywnych wspomnień związanych z piciem alkoholu

Manipulacje alkoholika najdotkliwiej dotykają jego bliskich. Chory cierpi w wyniku uzależnienia, dlatego najłatwiej mu winę za jego picie zrzucić na innych członków rodziny.

Rodzina osoby uzależnionej od alkoholu jest współuzależniona. Psychiczne zmiany zachodzące w umysłach dzieci nazywane są syndromem DDA, czyli najbardziej znanymi konsekwencjami manipulacji alkoholików. Takie dzieci w swoim dorosłym życiu mierzą się ze skutkami zachowań i nawyków wyuczonych w dzieciństwie. Towarzyszy im brak pewności siebie, niska samoocena, nieumiejętność nawiązywania relacji, szczególnie tych bliskich oraz podatność na uzależnienia.

Miejscem Na Dolnym Śląsku, gdzie fachową pomoc otrzyma zarówno osoba uzależniona, ale również jego bliscy, jest Ośrodek FreeDom w Mirkowie koło Wrocławia. Specjaliści mający doświadczenie w pracy z osobami uzależnionymi tworzą tam komfortowe warunki do zdrowienia i powrotu do życia w wolności od nałogów