Czy Polacy naprawdę są narodem lekomanów?

Polacy chętnie korzystają z leków dostępnych bez recepty. Wiele osób stara się uniknąć wizyty u lekarza, dlatego woli stosować leki na własną rękę, ewentualnie poprosić o poradę farmaceutę. Zdarza nam się jednak zapominać, że nawet leków OTC nie można przyjmować bez ograniczeń – tutaj również grożą nam przedawkowanie i działania niepożądane. Czy jednak faktycznie można powiedzieć, że Polacy są narodem lekomanów? Dzisiaj bliżej przyjrzymy się temu problemowi.

Co mówią statystyki?

Z danych CBOS wynika, że aż 89% dorosłych Polaków przyjmuje leki bez recepty oraz suplementy diety. Najczęściej wybierane są preparaty przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz przeciwzapalne. Do najpopularniejszych argumentów za leczeniem się bez opieki lekarza należą brak czasu na wizytę u specjalisty, wygoda czy brak zaufania do służby zdrowia. Nie można jednoznacznie napiętnować zażywania leków OTC, ponieważ takie środki sprawdzają się np. w przypadku przeziębienia czy chwilowego bólu głowy, kiedy nie ma potrzeby, aby udać się do lekarza.

Lekomania czy poszukiwanie szybkiej ulgi?

Czy osoby, które stosują leki bez recepty, można uznać za lekomanów? Oczywiście, w większości przypadków, nie. Jeśli zażywamy leki zgodnie z zaleceniami na ulotce, nie przekraczamy dopuszczalnych dawek ani czasu stosowania, nie można mówić o lekomanii. Zażywanie leków OTC może jednak wymknąć się spod kontroli jeszcze szybciej niż zażywanie środków przepisanych przez lekarza, ponieważ mamy do nich nieograniczony dostęp. Leki można kupić nie tylko w aptece, ale nawet sklepie spożywczym czy na stacji benzynowej. Kiedy zaczynamy przekraczać dozwolone dawki, dalej przyjmujemy leki mimo skutków niepożądanych oraz odczuwamy wewnętrzne napięcie, gdy nie mamy ich przy sobie, niestety istnieje już spore ryzyko, że doszło do uzależnienia.

Dlaczego Polacy stosują leki bez recepty?

Polacy stosują leki bez recepty z różnych powodów, ponieważ w aptekach dostępne są setki leków OTC. Do najczęstszych przyczyn należą ból, gorączka, przeziębienie czy stres i problemy z zasypianiem. Wielu pacjentów nie odczuwa potrzeby, aby wybrać się z takimi objawami do lekarza i rzeczywiście w wielu wypadkach obędzie się bez interwencji specjalisty. Jeśli jednak objawy trwają tygodniami, często nawracają lub środki bez recepty są nieskuteczne, zamiast zwiększać dawkę, lepiej wybrać się do lekarza.

Skutki stosowania leków bez recepty

Stosowanie leków bez recepty może prowadzić do poważnych skutków ubocznych, takich jak uszkodzenie wątroby, nerek, przewodu pokarmowego czy zaburzenia równowagi elektrolitowej. Ponadto niekontrolowane stosowanie leków zwiększa tolerancję, dlatego pojawia się uzależnienie, a środki przestają być skuteczne. Żeby bezpieczenie odstawić leki, w takiej sytuacji niezbędny staje się detoks lekowy.

Czy Polacy są narodem lekomanów?

Termin lekoman jest tutaj używany na wyrost, ale nie da się ukryć, że nadużywanie leków przez naszych rodaków prowadzi do rosnącej liczby przypadków uzależnienia. Co gorsza, nadużywanie leków nie jest postrzegane tak negatywnie, jak zażywanie narkotyków czy upijanie się, dlatego pacjenci zazwyczaj zgłaszają się na leczenie lekomanii bardzo późno, kiedy uzależnienie ma już poważne skutki dla ich zdrowia i codziennego funkcjonowania.

Oczywiście taki stan rzeczy nie ma jednej, prostej przyczyny. Między innymi przyczynia się do tego marketing, ponieważ trudno znaleźć w telewizji blok reklamowy, w którym nie pojawi się żadna reklama leku lub suplementu. Można znaleźć lek praktycznie na wszystko: zespół niespokojnych nóg, cellulit wodny, zakwaszenie organizmu i inne „schorzenia”, które widz może sam zdiagnozować sobie podczas kilkudziesięciosekundowego spotu reklamowego. Bardzo przekonujące są też sceny, w których aktorzy po jednej tabletce pozbywają się dokuczliwego bólu i złego samopoczucia oraz natychmiast zaczynają cieszyć się życiem. Niestety w rzeczywistości tłumienie bólu tabletkami przeciwbólowymi jest rozwiązaniem na chwilę, a ból prędzej czy później powróci. Pacjent sięga więc po coraz większe dawki i silniejsze środki, co jest prostą drogą do uzależnienia. Żeby wydostać się z takiej sytuacji, konieczna jest już terapia uzależnień w Sosnowcu lub innym najbliższym mieście.

Nadużywanie leków wynika też z podejścia do zdrowia, które w naszej kulturze nie jest najlepsze. Niestety wielu Polaków wciąż woli wziąć tabletkę, niż zadbać o zdrowsze odżywianie czy aktywność fizyczną. Sprzyja to rozwojowi cukrzycy, nadciśnienia, otyłości, problemom z układem ruchu. Żeby poczuć się lepiej, przyjmujemy więc kolejne leki, a zażywanie tak wielu środków wiąże się z groźnymi interakcjami i skutkami ubocznymi oraz zwiększa ryzyko uzależnienia np. od leków przeciwbólowych.

Lekomania bywa bagatelizowana, ponieważ leki są powszechnie dostępne: można je kupić w większości sklepów spożywczych, apteka znajduje się na każdym rogu, uzyskanie recepty od lekarza zazwyczaj też nie jest problemem. Nie można jednak zapominać, że zażywanie dużych ilości leków jest niebezpieczne dla zdrowia oraz często skutkuje poważnym uzależnieniem.