Czy niskoprocentowe trunki mogą uzależniać?

Osoby pijące alkohol na poziomie tak zwanego małego ryzyka szkód, nie mają zwykle czego się obawiać. Powinny jednak zawsze pamiętać o tym, że z punktu widzenia toksykologii każda wypita ilość alkoholu jest potencjalnie szkodliwa i nie ma znaczenia, w jakiej postaci on występuje.

Czy alkohol niskoprocentowy ma właściwości uzależniające?

Wiele osób spożywających alkohol żyje w przekonaniu, że trunki o niskiej jego zawartości, jak chociażby piwo lub cydr, są mniej niebezpieczne od alkoholi mocnych, na przykład wódki bądź whisky. Nic bardziej mylnego – spożycie pozornie „lekkiego” alkoholu niesie ze sobą dokładnie takie same skutki. Do rozwinięcia uzależnienia może przyczynić się w takiej samej mierze brandy, jak wino czy piwo. Nie liczy się bowiem typ, a ilość wypitego alkoholu, który, przyjmowany regularnie, ma negatywny wpływ na ludzki organizm i prowadzi do alkoholizmu. 

Czy osoby codziennie spożywające alkohol niskoprocentowy mogą być nazwane alkoholikami?

Alkoholik to osoba cierpiąca na chroniczną i postępującą chorobę, u podstaw której leży nadmierne spożycie alkoholu. Uzależnienie to jest przy tym zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Codzienne spożywanie alkoholu, niezależnie od jego typu, niekoniecznie musi być objawem alkoholizmu.

O uzależnieniu można mówić dopiero wtedy, gdy u osoby pijącej pojawia się poczucie głodu, polegające na ciągłej potrzebie sięgania po alkohol. Towarzyszy mu przy tym utrata kontroli nad własnym zachowaniem oraz występowanie zachowań destrukcyjnych, także zaniedbania sfer życia niezwiązanych z alkoholem, takich jak relacje międzyludzkie lub praca. Alkoholizm wiąże się również ze zwiększoną tolerancją na alkohol, która skutkuje koniecznością zwiększenia dawek trunku w celu odczucia skutków jego działania.  

Sygnały, które powinny wzbudzić niepokój 

Często trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy spożycie alkoholu nosi znamiona uzależnienia, czy stanowi tylko okazjonalną i nieszkodliwą zachciankę. Istnieje jednak kilka sygnałów, które mogą wskazywać na alkoholizm i powinny wzbudzić niepokój osoby pijącej oraz jej najbliższego otoczenia. Są to przede wszystkim:

• zwiększenie ilości spożywanego alkoholu,
• zwiększenie tolerancji na alkohol,
• częstsze doprowadzanie się osoby pijącej do stanu upojenia alkoholowego,
• zmiana postrzegania alkoholu przez osobę pijącą – alkohol staje się remedium na różne problemy,
• poszukiwanie okazji do spożycia alkoholu przez osobę pijącą,
• spożywanie alkoholu przez osobę pijącą w sytuacjach, które powinny wymagać zachowania trzeźwości,
• spożywanie alkoholu w celu załagodzenia kaca,
• powstawanie luk w pamięci, 
• poczucie głodu alkoholowego,
• występowanie objawów zespołu abstynencji, 
• kontynuowanie spożycia alkoholu pomimo występowania negatywnych skutków dla zdrowia.

Niepokój powinno też wywołać pojawienie się dolegliwości zdrowotnych na skutek nadmiernego spożycia alkoholu, takich jak:

• nadciśnienie,
• zaburzenia rytmu serca,
• uszkodzenia układu nerwowego,
• uszkodzenia śluzówki układu pokarmowego,
• stłuszczenie i marskość wątroby,
• zapalenie trzustki,
• zaburzenia czynności seksualnych.

Osobę pijącą powinno skłonić do myślenia także zaniepokojenie najbliższego otoczenia i próby nakłonienia do podjęcia kroków w kierunku ograniczenia ilości spożytego alkoholu. 

W jakim momencie należy rozpocząć terapię? 

Osoby spożywające trunki alkoholowe, zarówno wysoko-, jak i niskoprocentowe, powinny na bieżąco oceniać swój sposób picia i świadomie kontrolować zarówno ilość, jak i częstotliwość oraz efekty spożywania alkoholu. W żadnym wypadku nie powinny one bagatelizować negatywnych doświadczeń związanych z nadmiernym spożyciem trunków alkoholowych oraz ich konsekwencjami. Terapię leczenia uzależnienia od alkoholu powinno się rozpocząć jak najszybciej się da, więc natychmiast po uzmysłowieniu sobie występowania problemu z nadmiernym spożyciem napojów wyskokowych. W celu sprawdzenia, czy związek z alkoholem nosi znamiona uzależnienia, warto zastanowić się:

• Czy picie alkoholu doprowadziło kiedyś do poczucia winy?
• Czy picie alkoholu stanowiło podłoże dla krytyki ze strony otoczenia?
• Czy kiedykolwiek pierwszą myślą po obudzeniu była chęć sięgnięcia po alkohol, w celu ukojenia nerwów lub pozbycia się objawów przepicia?

Odpowiedzi twierdzące na te pytania wskazują na niezdrową relację z alkoholem i stanowią podstawę do zasięgnięcia porady specjalisty zajmującego się leczeniem uzależnień na Dolnym Śląsku i rozpoczęcia terapii.